Ahmet Emin Yalman'ın kaleme aldığı 'Cumhuriyetin İlk Sabahı', Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarına ve bu dönemin sancılı süreçlerine ışık tutan önemli bir eserdir. Kitap, Cumhuriyet'in ilan edildiği 29 Ekim 1923 sabahından başlayarak, yeni rejimin ilk günlerini, karşılaşılan zorlukları, toplumsal değişimleri ve bu yeni sistemin yerleşme çabalarını detaylı bir şekilde ele alır. Yalman, gazeteci kimliğiyle tanık olduğu olayları, bizzat görüştüğü devlet adamları ve halktan insanlarla yaptığı sohbetler aracılığıyla aktarır. Bu yönüyle eser, sadece bir tarih anlatısı olmanın ötesine geçerek, dönemin atmosferini, insan psikolojisini ve yaşananları canlı bir şekilde okuyucuya sunar. Cumhuriyetin İlke Sabahı'nın temel temaları arasında uluslaşma süreci, modernleşme çabaları, eski rejimden yeni rejime geçişin getirdiği toplumsal ve siyasi kırılmalar, milli kimlik arayışı ve yeni devletin inşası yer alır. Yalman, bu temaları işlerken, bir yandan da bireysel özgürlükler, aydın-halk ilişkisi ve demokrasinin temellerinin atılması gibi konulara da değinir. Kitabın hedef kitlesi, Türkiye Cumhuriyeti tarihiyle ilgilenen herkes olarak geniş bir yelpazeyi kapsar. Özellikle tarih öğrencileri, araştırmacılar ve döneme dair derinlemesine bilgi edinmek isteyen okurlar için değerli bir kaynaktır. Cumhuriyetin ilk yıllarına objektif bir bakış açısı sunmayı amaçlayan Yalman'ın üslubu, akıcı ve anlaşılır bir dille yazılmıştır. Benzer eserler arasında Falih Rıfkı Atay'ın 'Çankaya'sı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun 'Ankara'sı ve benzeri anı ve tarih kitapları sayılabilir. Ancak 'Cumhuriyetin İlk Sabahı', doğrudan Cumhuriyet'in ilanının hemen sonrasına odaklanması ve gazeteci gözüyle aktardığı detaylarla özgün bir yere sahiptir.

Ahmet Emin Yalman (1888-1972), Türk gazeteciliğinin en önemli figürlerinden biridir. 20. yüzyılın başlarından ortalarına kadar uzanan kariyeri boyunca, Türkiye'nin siyasi ve toplumsal hayatına tanıklık etmiş, bu olayları objektif bir bakış açısıyla okuyucusuna aktarmaya çalışmıştır. Yalman, gazeteciliğe Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde başlamış, İttihat ve Terakki Cemiyeti içinde de aktif rol almıştır. Ancak daha sonra siyasi görüşleri değişmiş ve Cumhuriyet dönemiyle birlikte daha liberal bir çizgiyi benimsemiştir. Gazetecilik kariyerinin büyük bir bölümünü "Vatan" ve "Tan" gazetelerinde geçirmiştir. Yalman'ın üslubu, sade, anlaşılır ve akıcıdır. Olayları aktarırken kişisel yorumlarını ve duygularını geri planda tutmaya özen gösterir, daha çok gözlemlerine ve aldığı bilgilere dayanarak yazardı. Bu objektif tutumu, onu döneminin önde gelen gazetecilerinden biri yapmıştır. Cumhuriyetin İlk Sabahı dışında, Yalman'ın önemli eserleri arasında "Siyasette 45 Yıl" (anıları), "Gördüklerim ve Geçirdiklerim" ve "Hürriyetilicenin Kavgası" gibi kitapları bulunmaktadır. Bu eserlerinde de Türkiye'nin siyasi ve sosyal değişimlerini, kendi yaşam deneyimleri üzerinden aktarmıştır. Yalman, gazetecilik mesleğine yaptığı katkılardan dolayı birçok ödül almış ve Türk basınında saygın bir yere sahip olmuştur. Yaşadığı dönem, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş, Tek Parti döneminden çok partili hayata geçiş gibi Türkiye tarihi açısından son derece önemli ve çalkantılı bir dönemdir. Yalman, bu değişimlerin canlı tanığı olmuş ve bu süreci yazılarına yansıtmıştır. Onun eserleri, dönemin siyasi, sosyal ve kültürel atmosferini anlamak için önemli birer kaynaktır.