Tufan Gündüz'ün "XVII ve XVIII Yüzyıllarda Dânişmendli Türkmenleri" adlı eseri, adından da anlaşılacağı üzere, 17. ve 18. yüzyıllarda Anadolu'da yaşamış olan Dânişmendli Türkmenleri'nin tarihini, sosyal yapısını, kültürel özelliklerini ve siyasi faaliyetlerini detaylı bir şekilde inceleyen kapsamlı bir çalışmadır. Kitap, Türkmenlerin bu dönemdeki yaşam tarzlarını, ekonomik faaliyetlerini, aşiretler arası ilişkilerini, dini inançlarını ve sanatsal üretimlerini çeşitli kaynaklara dayanarak ortaya koymaktadır. Gündüz, Osmanlı İmparatorluğu'nun merkezi otoritesinin zayıfladığı ve yerel güçlerin yükseldiği bir dönemde, Dânişmendli Türkmenleri'nin nasıl bir varlık gösterdiğini, Osmanlı yönetimiyle olan ilişkilerini ve bölgedeki siyasi dengelerdeki rollerini titizlikle analiz eder. Kitapta, Türkmenlerin göçebelikten yerleşik hayata geçiş süreçleri, tarım ve hayvancılık faaliyetleri, el sanatları ve ticaret gibi ekonomik uğraşları, evlilik, doğum, ölüm gibi toplumsal ritüelleri, gelenek ve görenekleri, inanç sistemleri ve folklorik öğeleri detaylı bir şekilde ele alınır. Ayrıca, Dânişmendli Türkmenleri'nin Osmanlı yönetimiyle yaşadığı çatışmalar, isyanlar ve işbirliği girişimleri de siyasi tarih perspektifinden değerlendirilir. Kitap, Dânişmendli Türkmenleri'nin yaşadığı coğrafi bölgeler, yerleşim yerleri, demografik yapıları ve bu dönemdeki Türkmen toplumunun sosyo-ekonomik yapısına dair önemli bilgiler sunar. Gündüz, araştırmalarında arşiv belgeleri, şeriye sicilleri, vakfiye kayıtları, seyahatnameler ve yerel kaynaklar gibi çeşitli materyalleri kullanır. Bu sayede, Türkmenlerin yaşamına dair zengin ve çok yönlü bir portre çizer. Kitabın temel teması, Türkmenlerin tarih sahnesindeki yerini ve önemini vurgulamaktır. Gündüz, Türkmenlerin sadece Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olmadığını, aynı zamanda kendi özgün kültürel ve siyasi kimliklerine sahip olduğunu savunur. Kitap, Türkmenlerin kültürel mirasının korunması ve gelecek nesillere aktarılması için önemli bir kaynak niteliğindedir. Hedef okur kitlesi, tarih öğrencileri, akademisyenler, Türkmen tarihiyle ilgilenen araştırmacılar ve genel okuyuculardır. Kitap, Türkmenlerin tarihi, kültürü ve sosyal yaşamı hakkında bilgi edinmek isteyen herkes için değerli bir kaynaktır. Benzer kitaplar arasında, Osmanlı İmparatorluğu'nun taşra teşkilatını, aşiretlerin ve yerel grupların Osmanlı yönetimiyle ilişkilerini inceleyen çalışmalar, Türkmenlerin tarihi ve kültürü üzerine yapılan diğer araştırmalar ve Osmanlı dönemi sosyo-ekonomik tarihine dair eserler sayılabilir.

Tufan Gündüz, Türk tarihçisi ve akademisyendir. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun sosyal ve siyasi tarihi üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Gündüz, araştırmalarında arşiv belgelerine, yerel kaynaklara ve dönemin diğer yazılı materyallerine dayanarak, dönemin sosyal yapısını, siyasi olaylarını ve kültürel özelliklerini derinlemesine incelemektedir. Yazım üslubu, titiz araştırmalara dayalı, analitik ve detaycıdır. Olayları ve olguları farklı perspektiflerden değerlendirerek, okuyucuya kapsamlı bir bakış açısı sunar. Eserlerinde, dönemin sosyal ve siyasi dinamiklerini anlaşılır bir dille aktarır. Tufan Gündüz'ün önemli eserleri arasında, "XVII ve XVIII Yüzyıllarda Dânişmendli Türkmenleri"'nin yanı sıra, Osmanlı taşra teşkilatı, aşiretler ve yerel yönetimler üzerine yaptığı çalışmalar da bulunmaktadır. Gündüz'ün çalışmaları, Osmanlı tarihi alanına önemli katkılar sağlamış ve bu alanda çalışan araştırmacılar için önemli bir kaynak oluşturmuştur. Aldığı ödüller ve akademik başarıları, çalışmalarının kalitesini ve önemini göstermektedir. Gündüz'ün yaşadığı dönem, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş dönemine denk gelmektedir. Bu dönem, imparatorluğun merkezi otoritesinin zayıfladığı, yerel güçlerin ve aşiretlerin öne çıktığı, siyasi ve sosyal çalkantıların yaşandığı bir dönemdir. Gündüz'ün çalışmaları, bu dönemin sosyal ve siyasi yapısını anlamak için önemli bir zemin hazırlamaktadır. Çalışmalarında, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki siyasi gelişmelerin, sosyal değişimlerin ve kültürel etkileşimlerin analizine odaklanmaktadır. Bu dönemdeki yerel yönetimlerin, aşiretlerin ve toplumun diğer kesimlerinin Osmanlı yönetimiyle olan ilişkilerini de detaylı bir şekilde incelemektedir. Gündüz'ün eserleri, Osmanlı tarihini daha geniş bir perspektiften değerlendirmemizi sağlamakta ve dönemin karmaşık yapısını anlamamıza yardımcı olmaktadır.